نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه حقوق، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 استاد گروه حقوق خصوصی دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه پیام نور تهران

4 دانشیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران

چکیده

معاملات اوراق بهادار در بورس، با جذب نقدینگی موجود در جامعه، آن را در جهت تولید ارزش‌افزوده به کار می‌گیرد. اخیراً روش معاملات در بورس، به نوع الکترونیکی تغییریافته است. در این پژوهش، به روش تحلیلی-توصیفی ماهیت حقوقی معاملات الکترونیک بورس، در حقوق ایران و انگلستان بررسی‌شده است. سوال پژوهش آن است که وجوه افتراق و اشتراک معاملات الکترونیکی بورس در دو نظام حقوقی ایران و انگلستان به چه صورت است. نتیجه اینکه کامن‌لای انگلستان، برخط بودن فرآیند بورس را به رسمیت شناخته و لذا با حقوق ایران در این مورد کاملاً مشابه است. قانون مبارزه با گروگان‌گیری تولید، به‌عنوان مهم‌ترین تفاوت حقوق بورس ایران و انگلستان شناخته‌شده و نظارت دولت انگلستان بر فعالیت‌های بورسی، بازدهی پائینی دارد. خلأ حقوقی در مورد سبدگردانان و کارگزاری‌های نماینده در ایران احساس شده و با توجه به اینکه در نظام حقوقی انگلستان، تصویب قانون در این زمینه، نتیجه مطلوبی داده است. صراحت قانون‌گذار کشورمان در ابهام قانونی برخی مواد قانون بورس و درنهایت مبارزه با فساد انحصاری در بورس، نیاز است که در تصویب قانونی جدید، اجرایی گردد.

کلیدواژه‌ها

آهنی، بتول (1383)، «انعقاد قراردادهای الکترونیکی»، فقه و حقوق خانواده، شماره34 (1).
آهنی، بتول (1391)، «قواعد حاکم بر قراردادهای الکترونیکی»، فقه و حقوق خانواده، شماره 29 (1).
آیین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور کیفری، مصوب 1379.
بهفر، ملیحه (1392)، حقوق رقابت در سازمان تجارت جهانی، تهران: انتشارات قلم علم، جلد اول، چاپ اول.
چهرآزاد، سعید (1398). «وانموده های سیاستگذارانۀ پسا دفاع مقدس در حیطه روابط خارجی ایران»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال 5، شماره 4.
خدابخشی، لیلا؛ ازغندی، علیرضا و هرمیداس باوند، داوود (1398). «بررسی مقایسه‌ای راهبرد ایران و عربستان در بحران سوریه با تکیه بر نظریۀ نوواقع‌گرایی»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال 5، شماره 3.
دارا، جلیل و خاکی، محسن (1397). «جایگاه شبکه مسلمانان میانه‌رو در اعمال قدرت نرم آمریکا؛ با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 1.
داراب‌پور، مهراب (1397)، اصول و مبانی حقوق تجارت بین‌الملل، تهران: گنج دانش، جلد اول، چاپ پنجم.
دستورالعمل اجرایی سفارش‌های الکترونیکی اوراق بهادار پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، مصوب 1383.
دستورالعمل اجرایی معامله‌های برخط اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران، مصوب 1389.
ذولفقاری، مهدی و دشتی، فرزانه (1397). «مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی فرهنگی»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 2.
زیبایی نژاد، مریم (1398). «احیای انگاره‌های مهم هویتی در پرتو انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29.
سپهری، یدالله؛ عباسی، مصیب و حسینی آهنگری، سید حسن (1398). «پیامدهای تقابل ایران و آمریکا»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29.
سیدی، جواد؛ باقری، محمود (1387)، «همگرایی و رقابت در بازارهای بورس، تعارض حقوق رقابت و حقوق بازار بورس»، مطالعات حقوق خصوصی، شماره 3 (38).
صادقلو، سمیر (1399)، جزوه درسی حقوق معامله‌گری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد کنگاور.
طارمی، داوود و محمد علیپور، فریده (1399). «جایگاه ناتو در طراحی استراتژی آمریکا پس از جنگ سرد (با تاکید بر خاورمیانه)»، فصلنامه راهبرد سیاسی، بهار، سال چهارم، شماره 12.
علیزاده، نجات (1399)، جزوه درسی حقوق رقابت و حقوق بورس، دانشگاه آزاد اسلامی واحد هرسین.
قانون اساسی ایران، مصوب 1358 و بازنگری‌شده در سال 1368.
قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، مصوب 1384.
قانون تجارت الکترونیک، مصوب 1382.
قانون تجارت، مصوب 1311.
قانون تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی، مصوب 1382.
قانون ثبت اسناد و املاک، مصوب 1310.
قانون مجازات اسلامی، مصوب 1392.
قانون مدنی ایران، مصوب 1316.
قانون مسئولیت مدنی، مصوب 1339.
قواعد آنسیترال، مصوب 1966.
کاظمی، پریسا و بشیری، اکبر (1398). «سازوکارهای تضمین حقوق بنیادین بشر در نظام حقوقی عمومی ایران»، دو فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، دوره 8، شماره 16، بهار و تابستان.
کنوانسیون بین‌المللی بیع کالا، مصوب 1980.
کنوانسیون نیویورک، مصوب 1958.
مصلی‌نژاد، غلام‌عباس (1384)، آسیب‌شناسی توسعه اقتصادی در ایران، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، جلد اول، چاپ اول.
مقررات متحدالشکل اعتبارات اسنادی، نسخه ششم، مصوب 2007.
ملایی‌نژاد، میلاد؛ پورچنگیز، محمدامین (1380)، درآمدی بر قواعد حاکم بر معاملات بورس اوراق بهادار در حقوق ایران، تهران: نشر میزان، جلد اول، چاپ اول.
هاشمی، سید محمد (1395)، حقوق اساسی و ساختارهای سیاسی، تهران: سمت، جلد اول، چاپ اول.
یوسفی، عبدالعزیز (1389)، سؤال کاربردی اعتبارات الکترونیکی، تهران: قاصدک صبا، جلد اول، چاپ اول.
Bell, E., Bryman, A., & Harley, B. (2018), Business research methods, Oxford university press.
Brealey, R. A., Myers, S. C., & Marcus, A. J. (2012), Fundamentals of corporate finance, McGraw-Hill/Irwin, 17.
Cho, S., & Kurtz, J. (2018), “Convergence and Divergence in International Economic Law and Politics”, European Journal of International Law, 29 (1).
Choi, S. B. (2017), Korean Legal Approach to the Electronic Bill of Lading to Solve the Crisis of the Bill of Lading in Letter of Credit Transactions, 인터넷전자상거래연구, 17, 2.
Clarkson, C. M., Clarkson, C. M. V., & Hill, J. (2011), The conflict of laws, Oxford University Press, USA.
Cohen, R. B. (2018), “The new international division of labor, multinational corporations and urban hierarchy”, Urbanization and urban planning in capitalist society, 7.
Cranston, R., Avgouleas, E., Van Zwieten, K., & Van Sante, T. (2018), Principles of banking law, Oxford University Press.
Gao, X. (2002), The fraud rule in the law of letters of credit, a comparative study (Vol. 2), Kluwer Law International BV, 25.
Kazemi, O., & Mokarrami, A. M. (2016), “A Comparative Study of Low and Duties Inauguration of Letter Credit and banks in Iran and International Law”, International Journal of Humanities and Cultural Studies (IJHCS), ISSN 2356-5926, 1 (1).
Koram, K. N. (2018), The sacrificial international: the war on drugs and the imperial violence of law (Doctoral dissertation, Birkbeck, University of London).
Korpela, K., Hallikas, J., & Dahlberg, T. (2017), Digital supply chain transformation toward blockchain integration, In proceedings of the 50th Hawaii international conference on system sciences.
Lester, S., Mercurio, B., & Davies, A. (2018), World trade law: text, materials and commentary, Bloomsbury Publishing.
Mancini, G. F. (2018), The making of a constitution for Europe. In The new European community, Routledge.
Meyer, T., & Park, T. J. (2018), Renegotiating international investment law. Journal of International Economic Law, 21 (3).
Muñoz, E. (2017), PART II Remedies for Breach of a Buyers Obligation to Open a Letter of Credit in CISG Contracts.
Newell, G., & Marzuki, M. J. B. (2018), “The significance and performance of property companies on the AIM stock market”, Journal of European Real Estate Research, 11 (1).
Petersmann, E. U. (2019), Constitutional functions and constitutional problems of international economic law, Routledge.
Westbrock, B., Muehlfeld, K., & Weitzel, U. (2019), “Selecting Legal Advisors in M & As: Organizational Learning and the Role of Multiplicity of Mental Models”, Journal of Management, 45 (5).