نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک، ایران

2 استادیار گروه حقوق، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 استادیار گروه حقوق، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

چکیده

واسطه‌ها در ارائه خدمات اینترنت؛ از نگاه اول با حقوق مالکیت معنوی فرد/افراد ارتباط داشته و از دیدگاه دیگر، می‌بایست تمامی قواعد حقوقی در معامله با کاربران را رعایت کنند که هردو عامل مستوجب مسئولیت مدنی برای آن‌ها می‌باشد. این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی درصدد بررسی مسئولیت مدنی ارایه‌دهندگان خدمات اینترنت، با عنایت به نوع عملکرد مستقیم و غیرمستقیم آنان در موارد نقض مصادیق مالکیت فکری در فضای سایبر؛ بر پایه نظریات مبنایی مسئولیت مدنی واسطه‌های مذکور می‌باشد. نتیجه اینکه مسئولیت مدنی این شرکت‌ها می بایست حالت تعیین محدوده عملیاتی برای کسبه باشد. در صورت عدم شناسایی کاربر مباشر، به استناد نظریه خطر و قاعده لاضرر می‌توان قایل به مسئولیت مدنی صاحب و مدیران سایت‌ها شد. همچنین در مواردی که واسطه‌ها از انجام وظایف قانونی خود عدول نموده (تعدی و تفریط) و یا در مواردیکه علم حاصل نمایند که کاربران در حال ایراد ضرر به غیر هستند و مبادرت به مسدود‌سازی و عدم دسترسی آنان به خدمات قابل ارایه را ننمایند مسئول هستند.

کلیدواژه‌ها

ابهری، حمید؛ میری، حمید (1391)، «پژوهشی تطبیقی پیرامون مسئولیت مدنی ارائه‌کنندگان خدمات اینترنتی با تأکید بر حقوق امریکا و اتحادیه اروپا»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، 1 (1).
باریکلو، علیرضا (1396)، مسئولیت مدنی، تهران: انتشارات میزان، جلد اول، چاپ هفتم.
جهانگیری، سعید و اطهری، سید اسدالله (1397). «بررسی تاثیر موقعیت ژئوپلیتیک ایران بر سیاست خارجی (قبل و بعد از انقلاب اسلامی)»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 2، شماره 6.
چهرآزاد، سعید (1398). «وانموده های سیاستگذارانۀ پسا دفاع مقدس در حیطه روابط خارجی ایران»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال 5، شماره 4.
حبیبی مجنده، محمد (1384)، حقوق مالکیت معنوی و حقوق بشر، تعامل و تعارض‌ها (دکتری)، دانشگاه شهید بهشتی.
خدابخشی، لیلا؛ ازغندی، علیرضا و هرمیداس باوند، داوود (1398). «بررسی مقایسه‌ای راهبرد ایران و عربستان در بحران سوریه با تکیه بر نظریۀ نوواقع‌گرایی»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال 5، شماره 3.
دارا، جلیل و خاکی، محسن (1397). «جایگاه شبکه مسلمانان میانه‌رو در اعمال قدرت نرم آمریکا؛ با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 1.
ذولفقاری، مهدی و دشتی، فرزانه (1397). «مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی فرهنگی»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 2.
رحمانی، هادی (1394)، مسئولیت مدنی رسا (ISP) در حقوق تجارت الکترونیکی، تهران: انتشارات مجد، جلد اول، چاپ اول.
زرکلام، ستار (1393)، حقوق مالکیت ادبی و هنری، تهران: انتشارات سمت، جلد اول، چاپ چهارم.
زیبایی نژاد، مریم (1398). «احیای انگاره‌های مهم هویتی در پرتو انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29.
سپهری، یدالله؛ عباسی، مصیب و حسینی آهنگری، سید حسن (1398). «پیامدهای تقابل ایران و آمریکا»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29.
شیخی، مریم (1392)، راهبردهای قانون‌گذاری در حقوق مالکیت صنعتی به انضمام نمونه قانون جامع حقوق مالکیت صنعتی و گزارش توجیهی، تهران: انتشارات خرسندی، جلد اول، چاپ دوم.
صفایی، سید حسین (1375)، «مالکیت ادبی و هنری و بررسی قانون حمایت از حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان»، مندرج در: مقالاتی درباره حقوق مدنی و حقوق تطبیقی، تهران: انتشارات میزان، جلد اول، چاپ اول.
صفایی، سید حسین (1379)، دوره مقدماتی حقوق مدنی، اشخاص و اموال، تهران: انتشارات میزان، جلد اول، چاپ اول.
صفری، محسن (1379)، «مسئولیت مدنی سبب مجمل»، نشریه دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، 49 (1).
طارمی، داوود و محمد علیپور، فریده (1399). «جایگاه ناتو در طراحی استراتژی آمریکا پس از جنگ سرد (با تاکید بر خاورمیانه)»، فصلنامه راهبرد سیاسی، بهار، سال چهارم، شماره 12.
عباسی، اسماعیل؛ نوده، مهدی (1393)، «بیع اموال فکری»، تحقیقات حقوقی آزاد، 23 (1).
کاتوزیان، ناصر (1374)، حقوق مدنی، اموال و مالکیت، تهران: انتشارات نشر یلدا، جلد اول، چاپ 3.
کاتوزیان، ناصر (1382)، دوره مقدمانی حقوق مدنی، اموال و مالکیت، تهران: انتشارات میزان، جلد اول، چاپ ششم.
کاظمی، پریسا و بشیری، اکبر (1398). «سازوکارهای تضمین حقوق بنیادین بشر در نظام حقوقی عمومی ایران»، دو فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، دوره 8، شماره 16، بهار و تابستان.
کبیری، ابوالحسن و کاویانی فر، پیمان (1398). «اولویت‌بندی تهدیدات جمهوری اسلامی ایران از طریق آسیای مرکزی و راهکارهای مقابله با آن»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، دوره 5، شماره 4.
ملکوتی، رسول (1395)، مسئولیت مدنی در فضای سایبر، تهران: انتشارات مجد، جلد اول، چاپ اول.
ملکوتی، رسول؛ ساورایی، پرویز (1395)، «درآمدی بر مسئولیت مدنی در فضای سایبر»، فصلنامه پژوهش حقوق خصوصی، 4 (15).
میرحسینی، سید حسن (1384)، مقدمه‌ای بر حقوق مالکیت معنوی، تهران: انتشارات میزان، جلد اول، چاپ دوم.
میری، حمید (1394)، مسئولیت مدنی ارائه‌کنندگان خدمات اینترنتی، تهران: انتشارات شهر دانش، جلد اول، چاپ اول.
نعمت‌اللهی، اسماعیل (1389)، «تحلیل فقهی حق عینی و حق دینی و مفاهیم مرتبط»، مطالعات فقه و حقوق اسلامی، 2 (3).
نقیبی، ابوالقاسم (1381)، «مطالعه تطبیقی مسئولیت‌های ناشی از تجاوز به جنبه معنوی حقوق مالکیت ادبی و هنری»، فصلنامه رهنمون، 21 (3).
یزدانیان، علیرضا (1391)، «نظریه عمومی مسئولیت مدنی متبوع ناشی از عمل تابع در حقوق فرانسه و طرح آن در حقوق ایران»، مجله حقوقی دادگستری، 77 (1).
یزدانیان، علیرضا (1395)، حقوق تعهدات، قواعد عمومی مسئولیت مدنی، تهران: انتشارات میزان، جلد دوم، چاپ سوم.