نویسنده
دانشجوی دکتری شهرسازی اسلامی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران
چکیده
رشد و گسترش بی‌رویه‌ی شهرها و افزایش جمعیّت آن‌ها در قرون اخیر، باعث انباشت مادّی ثروت و سرمایه در فضای شهرها شده است. به طوری که وضع مقرّرات و قوانین شهری و تعریف حقوق و تکالیف شهروندی جهت برقراری نظم و امنیّت اجتماعی در شهرها مورد توجّه اندیشمندان و متفکرین و مدیریت شهری بوده است و در این راه بازگشت دوباره به آموزه های دین اسلام و خط‌و‌مشی‌های برجای مانده از راهنمایی‌های بزرگان آن چون امام علی(ع)، راه‌گشای بسیاری از مسائل خواهد بود. یکی از مباحث مهم امروز جهان حقوق و تکالیف شهروندی است و با اطمینان می‌توان گفت که طرح بحث شهروندی از دیدگاه نهج‌البلاغه و نظرهای حضرت علی (ع) بهترین شیوه در دست‌یابی به این حوزه می‌باشد. زیرا نهج البلاغه در حکم برادر قرآن‌کریم و حضرت علی (ع) از آگاه‌ترین شخصیت‌ها نسبت به اسلام بعد از پیامبر ﷺ است. از منظر امام علی (ع) هر کدام از اعضای جامعه عضوی از پیکره امت اسلامی‌اند که دارای ارتباط عمیق و صمیمی و دارای حقوقی متقابل نسبت به یکدیگرند. این نوشته در دو بخش به صورت توصیفی و در قالب پژوهش راهبردی انجام می‌گیرد. شیوه‌ی کار پژوهش کتابخانه‌ای و آرشیوی است و فرضیه‌ی اصلی تحقیق عبارت است از این که اسلام و تربیت یافتگان مکتب اسلام چون امام علی(ع)، نگاه مترقّیانه‌ای به شهروندی و حقوق و تکالیف آن دارند.
کلیدواژه‌ها
)