نویسندگان

1 دکترای حقوق بین الملل، دانشکده حقوق دانشگاه قم، قم، ایران

2 پژوهشگر حقوق بین الملل، دانشکده حقوق دانشگاه قم، قم، ایران

چکیده

مشارکت سیاسی-اجتماعی زنان امری است که برخی دیدگاه‌های غربی نظیر نگرش فمینیستی، صرف آن را رسالت زن و غایت آمال خود پنداشته‌اند و در این میان، برخی حکومت‌ها نظیر ایالات متحد آمریکا از این امر، پوششی درست کرده‌اند تا خود را مدافع حقوق بشر و به طور خاص، حقوق زنان جلوه دهند و این گونه تظاهر کنند که نگاه اسلامی در تعارض با این حق بشری است. مقاله حاضر با روش توصیفی-تحلیلی به تدقیق در بینش حضرت امام خمینی (ره)، راجع به حق زنان بر اشتغال در مشارکت سیاسی-اجتماعی پرداخته است. مقاله حاضر به این نتیجه دست یافته است، حضرت امام خمینی (ره)، با اشرافی که بر آموزه‌های اسلامی داشتند نگاهی دقیق از دامنه مفهومی حق زنان بر اشتغال در مشارکت سیاسی-اجتماعی داده‌اند و آن، این که اگرچه آن را منع نداشته و حتی بعضاً مقتضی قلمداد کرده‌اند لیکن، رسالت و غایت آمال نوع زن را در امور والاتری، از جمله و به ویژه ایفاء نقش فعالانه در تربیت جامعه اسلامی، دانسته‌اند. در اندیشه حضرت امام خمینی (ره)، زن می‌تواند صاحب شغل باشد اما این نباید موجب به فراموشی سپردن، انکار یا کم‌اهمیت‌پنداری وظایف اصلی زن شود . از این رو در بینش بنیانگذار کبیر جمهوری اسلامی ایران، اسلام حضور و فعالیت زن را پایه اساسی فضای خانواده و محیط داخلی خانه می‌داند و ضمن آن که بر این امر تأکید و پافشاری دارد و نقش و حضور او را در جامعه بی‌فروغ نمی‌شمارد، بر نقش روح بخش نخست اصرار می‌ورزد.

کلیدواژه‌ها

قرآن کریم
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1374)، ولایت فقیه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه نور، جلد دوم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه نور، جلد چهارم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه نور، جلد پنجم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه نور، جلد ششم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه نور، جلد هفتم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه نور، جلد نهم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه نور، جلد سیزدهم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه امام، جلد شانزدهم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1375)، صحیفه نور، جلد نوزدهم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1378)، صحیفه امام خمینی، جلد پنجم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1378)، صحیفه امام خمینی، جلد دوازدهم.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1378)، سخنرانی امام در مدرسه فیضیه قم، 9 فروردین 1358.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1378)، در جست‌وجوی راه از کلام امام و زن، از بیانات و اعلامیه‌های امام از 1361-1341.
امام موسوی الخمینی، سید روح‌اله (1379)، تبیان، جایگاه زن در اندیشه امام خمینی.
ابراهیمی، طیبه (1392)، «سیاست‌های کلی اشتغال زنان در نظام حقوقی حاکم بر جمهوری اسلامی ایران و مقایسه آن با اسناد بین‌المللی»، فصلنامه فرهنگی ـ تربیتی زنان و خانواده، شماره 25.
صدیقی اورعی، غلامرضا (1373)، اندیشه امام خمینی درباره تغییر جامعه، تهران: محراب قلم.
ستوده، امیررضا (1373)، پا‌به‌پای آفتاب، تهران: پنجره، جلد اول.
قاسمی، غلامعلی؛ زارع، مهدی؛ ستایش‌پور، محمد (1397)، «حق مادری در اندیشه امام سجاد‌F7G و حقوق بین‌الملل»، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، شماره 13.
کاشف الغطاء، فاطمه (1389)، «جایگاه و حقوق سیاسی زنان در نظام اسلامی از دیدگاه امام خمینی»، پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، شماره 6.
کرمی، محمدتقی و کرمی، فیروزه (1393)، «بررسی تعارض نقش‌های خانوادگی و اجتماعی بانوان و ارائه الگوی مناسب برای زندگی خانوادگی زنان شاغل»، فصلنامه مطالعات راهبردی زنان، شماره 64.
ملک‌زاده، فهیمه (1395)، «نقش اشتغال زنان در توسعه جامعه با رویکردی بر دیدگاه امام خمینی (س)، پژوهشنامه متین، شماره 72.
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
قانون کار جمهوری اسلامی ایران (1369).
http: //www.imam-khomeini.ir/fa/ (Last visited: 19.10.27)
بابویه قمی، ابوجعفر محمد بن علی (ملقب به شیخ صدوق) (381 ه.ق.) من لا یحضره الفقیه، جلد سوم.
حرّ عاملی، محمد بن حسن (1103 ه.ق.) وسائل الشیعه، جلد چهاردهم.
Andrews, Jill (1993), “National and International Sources of Women’s Right to Equal Employment Opportunities: Equality in Law Versus Equality in Fact”, Northwest Journal of International Law and Business, Vol. 14.
Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (1979), New York, 18 December.
World Bank Group (2019), Women, Business and the Law 2019: A Decade of Reform.
https://www.worldbank.org/ (Last visited: 19.10.27)