نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد حقوق بین‌الملل، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دادگستری، تهران، ایران

2 هیئت‌علمی گروه حقوق، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

نظام‌های حقوقی اغلب کشورهای جهان حقوق مصرف کننده را مقدم داشته و درصدد حمایت از این گروه کثیر انسانی در کشور خود بر آمده اند. به عنوان مثال، امروزه شاهد هستیم که حقوق مصرف کننده در قانون اساسی اتحادیه اروپا و همچنین در قوانین کشورهای عضو این اتحادیه به عنوان حقوق اساسی بشر در نظر گرفته شده اند و این نشان از آن دارد که حقوق مصرف کننده به عنوان یکی از حقوق اساسی و بنیادین بشر در مقررات حقوق بین الملل و قوانین ملی کشورها نقش پیدا کرده است. البته شایان ذکر است که اسناد حقوق بشری متعددی داریم که در سطح جهانی و منطقه ای به حمایت از افراد به عنوان مصرف کنندگان توجه خاص نشان داده و این حقوق را در زمره ی حقوق ابتدایی بشر معرفی کرده اند و همچنین با توجه به رویه قضایی دادگاه اروپایی حقوق بشر و مطالعه‌ی پرونده های متعدد این دادگاه منطقه ای، در حوزه حقوق بشر متوجه می‌شویم که امروزه جریان حمایت از مصرف کننده از ضمانت اجراهای مناسب قانونی و قضایی بهره مند شده است. بر این اساس، پژوهش حاضر، با روش تحلیلی – توصیفی و گردآوری کتابخانه‌ای (اسنادی) به این پرسش پرداخته است که مصرف کننده در پرتوی حقوق بین الملل بشر، از چه منزلت و جایگاهی برخوردار است؟

کلیدواژه‌ها

  1. ابراهیمی، محمد (1390)، کنوانسیون امریکایی حقوق بشر، پژوهشکده باقرالعلوم.

    ایزدی‌فرد، علی‌اکبر؛ کاویار، حسین (1388)، «حمایت از مصرف‌کننده در قراردادهای تجارت الکترونیک، مقایسه‌ای بین حقوق اتحادیه اروپا و حقوق اسلام»، ماهنامه کانون، پیاپی 100.

    آلدیچ پیترزمن، ارنست (1392)، «حقوق سازمان تجارت جهانی و حقوق بشر»، ترجمه محمود جلالی، فصلنامه مفید، شماره 40.

    جابری، عصمت‌الله (1386)، حقوق مصرف‌کننده، تهران: نشر دادیار.

    جهانگیری، سعید و اطهری، سید اسدالله (1397). «بررسی تاثیر موقعیت ژئوپلیتیک ایران بر سیاست خارجی (قبل و بعد از انقلاب اسلامی)»، فصلنامه راهبرد سیاسی، دوره 2، شماره 6.

    چهرآزاد، سعید (1398). «وانموده های سیاستگذارانۀ پسا دفاع مقدس در حیطه روابط خارجی ایران»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال 5، شماره 4.

    حقوق هشت‌گانۀ مصرف‌کننده بر اساس رهنمودهای سازمان ملل متحد، پایگاه دانش، پورتال انجمن ملی حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، دیده‌شده در 7/2/93.

    حیدری، مصطفی (1393)، «رعایت حقوق مصرف‌کننده از حرف تا عمل»، روزنامه ایران، شماره 5723.

    خدابخشی، لیلا؛ ازغندی، علیرضا و هرمیداس باوند، داوود (1398). «بررسی مقایسه‌ای راهبرد ایران و عربستان در بحران سوریه با تکیه بر نظریۀ نوواقع‌گرایی»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، سال 5، شماره 3.

    دارا، جلیل و خاکی، محسن (1397). «جایگاه شبکه مسلمانان میانه‌رو در اعمال قدرت نرم آمریکا؛ با تأکید بر جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 1.

    درستن، بوسو (1384)، جهانی‌شدن و دولت رفاه، ترجمه هرمز همایون‌پور، تهران: مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی.

    ذولفقاری، مهدی و دشتی، فرزانه (1397). «مؤلفه‌ها و ظرفیت‌های قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران در دیپلماسی فرهنگی»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، دوره 8، شماره 2.

    رحیق اعضان، علی (1384)، دانشنامه در علم سیاست، تهران: فرهنگ صبا.

    رضایی حقیقت، خدیجه (1389)، «نقش سازمان‌های غیردولتی در حمایت از حقوق مصرف‌کننده»، نامه اتاق بازرگانی، شماره 43.

    زیبایی نژاد، مریم (1398). «احیای انگاره‌های مهم هویتی در پرتو انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29.

    سپهری، یدالله؛ عباسی، مصیب و حسینی آهنگری، سید حسن (1398). «پیامدهای تقابل ایران و آمریکا»، فصلنامه پژوهش های انقلاب اسلامی، دوره 8، شماره 29.

    سلیمی، فضه (1391)، «حمایت از مصرف‌کننده در ادبیات حقوقی ایران»، فصلنامه وکیل مدافع، ارگان داخلی کانون وکلای دادگستری خراسان، سال دوم، شماره 5.

    صادقی یارندی، سیف‌الله؛ طارم‌سری، مسعود (1385)، فرهنگ توصیفی اصطلاحات تجارت بین‌الملل و سازمان جهانی تجارت، تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.

    طارمی، داوود و محمد علیپور، فریده (1399). «جایگاه ناتو در طراحی استراتژی آمریکا پس از جنگ سرد (با تاکید بر خاورمیانه)»، فصلنامه راهبرد سیاسی، بهار، سال چهارم، شماره 12.

    قاری سید فاطمی، سید محمد (1388)، دادگاه اروپایی حقوق بشر، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، کد 140998.

    کاظمی، پریسا و بشیری، اکبر (1398). «سازوکارهای تضمین حقوق بنیادین بشر در نظام حقوقی عمومی ایران»، دو فصلنامه مطالعات حقوق بشر اسلامی، دوره 8، شماره 16، بهار و تابستان.

    کبیری، ابوالحسن و کاویانی فر، پیمان (1398). «اولویت‌بندی تهدیدات جمهوری اسلامی ایران از طریق آسیای مرکزی و راهکارهای مقابله با آن»، فصلنامه مطالعات دفاع مقدس، دوره 5، شماره 4.

    کنوانسیون اروپایی حمایت از حقوق بشر و آزادی‌های اساسی، اصلاح‌شده بر اساس پروتکل شماره 11 (1391)، دیده‌بان حقوق بین‌الملل.

    منشور حقوق بنیادین اتحادیه اروپا.

    Alexander J. Belohlavek (2011), “Arbitrability limitation in consumer (B2C), Disputes: Consumer protection as Legal and economic phenomenon”, Financial Markets and Institution, Vol. 1, Tssue3.

    Iris Benoh (2013), EU Consumer Law and human Rights, Oxford University Press.

    Iris, Benohr (2013), EU Consumer Law and human Rights, Oxford University Press.

    James Devenney; Mel Kenny (2012), Are Consumer Rights, human Rights, European Consumer protection Theory and practice, Cambridge University press.

    Katalin Judit Cseres (2005), competition Law and Consumer Protection, The necessity for state intervention, Kluwer Law international.

    1. Hesse link (2005), “European Contract Law: A matter of Consumer protection, Citizenship or justices”, Grundmann (ed), Constitutional Values and European Contract Law, Wolters Klawer.

    Margus kingsepp (2012), “The Constitutional Approach to Basic consumer Rights”, Law Review, University of Tartu (1632).

    Treaty establishing a European Economic Community (EEC) 1957, available at: http://eurlex.Europa.Eu/en/treaties/index,htm# founding (most recently accessect on 28. 5. 5012.

    United Nations Guidelines for Consumer protection 2003 (as expanded in 1999), New York: United Nations.

    www.echr.coe.int/case law

    www.humanrights-iran.ir/news.aspx?id=16591